Kwestia zdrowego odżywiania i właściwych nawyków żywieniowych nigdy nie była wolna od dyskusji, wątpliwości i różnorodnych teorii, które nie zawsze znajdowały pokrycie w prawdzie.
Jednak powielanie mitów niesie za sobą zagrożenia nie tylko w teorii, ale również w praktyce. Wiele osób cierpi na choroby spowodowane niewłaściwym sposobem odżywiania, choć w ich przekonaniu robią wszystko zgodnie z zaleceniami. Kierują się jednak przekonaniami, które funkcjonują od lat i są przyjęte jako oczywiste prawdy, choć nie wytrzymują zderzenia z rzeczywistością i konfrontacji z faktami.
Jedną z takich dyskusyjnych kwestii jest spożycie cukrów i soków. Intuicyjnie wydaje nam się często, że jeśli coś jest zrobione z owoców, to przecież musi być zdrowe i pożywne, bo przecież owoce takie są. Ta niewiedza powoduje, że przenosimy ją i nasze przyzwyczajenia na młodsze pokolenia, od małego karmiąc dzieci sokami. Tymczasem nie zawsze fakty wyglądają tak, jak nam się wydaje.
Zbyt duża podaż cukrów szkodzi
Zacznijmy od faktu, że przyjmowanie zbyt dużej ilości cukrów jest szkodliwe, zwłaszcza cukrów prostych. Cukier powoduje choroby, a przede wszystkim jest przyczyną otyłości. Ten obecny w owocach to głównie fruktoza, a więc jeden z cukrów prostych. Jeśli przyjmiemy zbyt dużo węglowodanów, szczególnie tych o wysokim indeksie glikemicznym, to insulina obecna we krwi przekształci nadwyżkę węglowodanów w tłuszcze, które odłożą się w tkance tłuszczowej. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy rezygnować ze spożywania owoców. Wręcz przeciwnie. Owoce poza cukrem dostarczają nam przecież wiele cennych witamin i minerałów, które wpływają na nasz rozwój i zdrowie. Podnoszą odporność i pełnią szereg istotnych funkcji w organizmie. Jednak jeśli mamy wybór – sok lub owoc, zawsze sięgajmy po sok. Szacuje się, że w trakcie dnia powinniśmy spożywać nawet 0,5 kg warzyw i owoców. Z czego około 75% powinny stanowić warzywa.
Co z tym sokiem?
Soki to przecież nic innego jak wiele zmiksowanych owoców. A zatem ilość cukru w nim zawartego wzrasta wielokrotnie. Załóżmy, że jesteśmy w stanie nasycić się jednym jabłkiem. Aby osiągnąć porównywalny efekt musielibyśmy wypić sok z co najmniej kilku jabłek. To pokazuje, jak bardzo zwiększa się obecność cukru w diecie, w której dominują soki. W dodatku większość z tych dostępnych w sklepach jest dodatkowo słodzonych.
Owoce vs. soki
Najnowsze badania pokazują, że zdrowe może być spożycie do 150 ml soku na dobę. Większe wartości są już nie wskazane przez wzgląd na zagrożenie otyłością i chorobami. Ważne, żeby sięgać po takie soki, które nie są dodatkowo słodzone, a najlepiej przyrządzać je samemu. Soki są mniej sycące niż owoce. Pozbawione są też wielu witamin, które obecne są w owocach. Ponadto w przeciwieństwie do nich nie posiadają też błonnika, który wspomaga pracę jelit.
Soki z warzyw
Tutaj sytuacja wygląda zgoła odmiennie. Znane są liczne pozytywne skutki picia na przykład soku z buraka czy soku pomidorowego. Sok z buraków zawiera azotany i azotyny, które znajdują szerokie zastosowanie w sporcie. Wpływają one na rozszerzenie naczyń krwionośnych i lepsze nasycenie krwi tlenem, przez co w trakcie wysiłku o wysokiej intensywności jesteśmy w stanie dać z siebie znacznie więcej. Sok z buraków sprawdza się w lekkoatletyce, piłce nożnej, biegach, kolarstwie i wielu innych dyscyplinach, gdzie doprowadzamy organizm do skrajnego zmęczenia i lepsza podaż tlenu jest czynnikiem nieodzownym do kontynuowania treningu. Ostatnie badania pokazują również, że pewne korzyści mogą z niego czerpać również osoby uprawiające sporty siłowe. Sok z buraków poprawia również erekcję, więc możemy go stosować jako zamiennik środków farmakologicznych.
Liczne pozytywne efekty daje również spożywanie soku pomidorowego. Jego wartości mogą docenić między innymi fani napojów wyskokowych. Wielu z nich twierdzi, że jest doskonałym lekarstwem na kaca. Inne badania mówią również o wspomaganiu odchudzania, obniżaniu poziomu złego cholesterolu, poprawy funkcjonowania oczu i regulowaniu trawienia.